Een eredienst voor Miss Dior

‘Alleen al deze aanblik maakt het bezoek aan de tentoonstelling de moeite waard’. De onbekende en ik kijken elkaar met glanzende ogen aan, allebei in de ban van het tafereel dat voor ons ligt. De sprookjesachtige jurk in de vitrine, het monumentale schilderij van de Japanse kunstenaar Liang Yuanwei ernaast, de kolossale spiegel die de overweldigende kleuren, vormen en de opgewonden vibe in de ruimte weerkaatst.

Nog één stap en ik zal door het spektakel worden opgeslokt. En onderdeel worden van de opwinding, de warmte, de zinnenprikkelende vormen- en kleurenpracht. En van de mensenmassa die op de been is gekomen voor deze bijzondere expositie in het Grand Palais in Parijs.

In dit immense tentoonstellingsgebouw, gebouwd voor de wereldtentoonstelling in 1900 en gelegen op de rechteroever van de Seine, bevindt zich de kleine zaal die voor deze gelegenheid is omgetoverd in een uitbundig gedecoreerde tempel. Een tempel waarin het iconische parfum Miss Dior van Parfums Christian Dior met een eredienst van dertien dagen wordt geprezen. Vijftien vrouwelijke kunstenaars zijn door Dior aangezocht om zich te laten inspireren door dit illustere parfum.

Er is de reusachtige roze strik opgetrokken uit lege J’adore flessen door Joana Vasconcelos, waarin de twee grootste parfumsuccessen van Dior samenkomen: Miss Dior en J’adore. Er is het prachtige kleed met pied-de-poule motief van Polly Apfelbaum en de houten installatie Room of One’s Own van de Sloveense kunstenaar Nika Zupanc opgebouwd uit een ander treffend beeldmerk van Dior: het cannage stiksel. Er is de verstilde foto van de Engelse fotografe Hannah Starkey, waarmee ze een ode brengt aan Catherine Dior, de jongere zus van Christian en muse van het parfum, die zich tijdens de tweede wereldoorlog aansloot bij het verzet, werd opgepakt en gedeporteerd om na de oorlog haar geboortedorp weer in te wandelen.

Er hangen schilderijen van grote kunstenaars in wier gezelschap Christian Dior graag verbleef. En er zijn de meest exquise parfumflessen, zoals de allereerste in de vorm van een vrouwenlichaam, en de latere versie die na de nodige inspanning wél in een grotere oplage te produceren was.

Mij is onduidelijk waarom juist nu, 66 jaar na de lancering van dit groene, opwekkende, karaktervolle en zeer elegante parfum, deze happening plaatsvindt. Daar doet Dior geen uitspraak over. Noch over het feit dat de Miss Dior die nu in de winkel te koop is, een heel ander parfum is dan de Miss Dior uit 1947. Wil je deze laatste hebben, grijp dan naar de verpakking met de aanduiding Original. Althans, dan krijg je een indruk van hoe het parfum ooit geroken moet hebben. Want de Miss Dior Original van vandaag is niet diezelfde als het oorspronkelijke geurige kunstwerk. Vergelijk het met zijde en kunstzijde, met suiker en zoetjes. Het olieverfschilderij en de reproduktie.

Maar wat ik het meeste mis is Miss Dior herself. Geen vleug. Geen zweem. Not a whiff. Het feest wordt gevierd zonder het feestvarken.

Nog dit weekend te bezoeken. Toegang gratis.

Groen Parfum

Een koffiemok uit een printer en een hamburger van gekweekt vlees. We vinden de wereld opnieuw uit nu we beseffen dat voor ons teakhouten tuinmeubilair een bos in Indonesië wordt gekapt en dat een koe voor een biefstukje honderden kilo’s graan weg kauwt.

Ook de parfumbranche, volgens Nielsen in Nederland goed voor een groei van 4% met een omzet van € 418 miljoen in 2011, ontwikkelt initiatieven voor een duurzamere bedrijfsvoering.

Een van de voorlopers in de branche is Thierry Mugler. Mugler, van origine mode-ontwerper, was al eco bewust lang voordat Al Gore met zijn An Inconvenienth Truth alarm sloeg. In 1992 bracht hij het revolutionaire parfum Angel op de markt, waarin hij als eerste aroma’s van chocolade en suikerspin verwerkte. Minstens zo vernieuwend was de gelijktijdige introductie van The Source, een apparaat waarmee een leeg flesje parfum kon worden nagevuld en de klant 35% op het aankoopbedrag bespaarde. Dit voorjaar lanceerde Mugler de derde generatie van deze parfumfontein, nu gevuld met niet één maar drie geurige kaskrakers: Angel, Alien en Womanity.

Het Franse bedrijf verwacht dit jaar 1.350.000 refills te verkopen en dat scheelt een afvalberg ter grootte van wat een gemeente als pakweg Noorbeek in Zuid-Limburg in een jaar produceert. Droom even met me mee. Chanel no. 5 is goed voor het plaatsje Buren, J’adore voor Aerdenhout en One Million voor Gulpen. Toch krijgt het initiatief van Mugler weinig navolging, andere merken beperken zich tot het aanbieden van navulverpakkingen.

De meest invloedrijke innovatie in de geurwereld is de zogeheten headspace technology. Deze techniek maakt het mogelijk het aroma van een plant of zelfs een plek te ‘vangen’ zonder haar ook maar te beroeren. Het werkt als volgt. Een glazen kap wordt over bijvoorbeeld een exotische bloem geplaatst, de welriekende moleculen worden opgevangen en door een gaschromatograaf geanalyseerd. Daarna wordt de geur in een laboratorium nagemaakt uit synthetische grondstoffen. Niet alleen voorkomt zo’n olfactorische foto de teloorgang van zeldzame natuurlijke bronnen of ecosystemen, zij geeft ook nog eens een meer natuurgetrouw beeld van het aroma dan traditionele extractiemethodes als stoomdestillatie of inweking. Vandaag de dag zitten parfums dan ook vol met weelderige geursensaties uit oerwoud of achtertuin, zonder dat er ook maar een blaadje is gekrenkt. Shiseido’s Zen, Chrystal Noir van Versace en Roger & Gallets Eau de Lotus Blue zijn hiervan voorbeelden.

En de ontwikkelingen gaan door. Dit jaar is het eerste prototype van een geurcamera voor thuisgebruik verschenen. Deze ‘Madeleine’, genoemd naar de geurige cakejes waar Proust over verhaalt in ‘À la recherche du temps perdu’, houdt het midden tussen een mini-stofzuiger en een polaroidcamera. Nog even en we maken ons eigen parfum met de geur van zelfgebakken appeltaart of, voor de meer avontuurlijken onder ons, die van babyluier of beslapen beddengoed.

Geurfoto’s, synthetische vervangers, parfumfonteinen en navullingen. Goede ontwikkelingen in een branche die vorig jaar meer dan 1000 nieuwe parfums op de markt bracht. Maar ondertussen kan ook de parfumgebruiker een duit in het groene zakje doen. Door bijvoorbeeld goed te luisteren naar zijn neus als hij snuffelt aan die nieuwste geurige illusie van sensualiteit, jeugdigheid of viriliteit. Dat scheelt heel wat verweesde flesjes in de badkamerkast.


Het is nog een prototype die Madeleine, maar is het niet een opwindend vooruitzicht? Welke geur(-en) zou jij als eerste ‘bottelen’? En hoe zit het trouwens met die verweesde flesjes in jouw badkamerkast? Ik heb er een goede list op gevonden: ze maken
deel uit van mijn parfumbibliotheek 😉 …

How is your nose today?

Konyune onorange-tanka. Hoe is het met je neus? Zo begroeten de Ongees, het inheemse volk van de Andaman eilanden, elkaar.

Vreemde vraag? Hangt er maar vanaf hoe belangrijk geur voor je is. De Ongees vinden hun neus in ieder geval het belangrijkste zintuig in hun leven. Hij vertelt je of een vrucht rijp of een plant eetbaar is en welke geneeskrachtige werking hij heeft. Of iemand een ziekte onder de leden heeft en welke man of vrouw het sterkste nageslacht levert. De neus is de TomTom van de Ongees en hun belangrijkste gids voor welke beslissing ook. En net als de staart van een kat vertelt hij wat het humeur van de eigenaar is. De neus kan licht voelen of zwaar. Moe of alert. Gerrïteerd of nieuwsgierig.

Ook zijn er natuurvolkeren die als begroeting het edele reukorgaan in de oksel van de ander drukken. ‘Hé wat leuk om je te zien!’, en hup daar verdwijnt de neus in de warme holte. Haar of geen haar, zojuist gebadderd of net uit bed, een stevige snuif aan het vocht dat glinsterend in de schoot van de arm ligt, laat de gemoedstoestand van de eigenaar lezen als een boek. Beetje zurig? ‘Boos geweest jongen, ruzie met je vrouw gehad?’ Zoetig? ‘Veel wortelen gegeten of is je maag van streek?’ Bitter? Hartklachten. Ranzig? Weinig rust gehad of problemen met de blaas.

Moeilijk voor te stellen in onze samenleving, waar we naar hartelust be-, ont- en hergeuren en lichaamsgeur de duivel is. Mocht er ooit een 2.0 versie van De Tien Geboden komen dan zal ‘Gij zult de dampen van uw lichaam ostentatief en met toewijding bestrijden’ er zonder twijfel deel van uitmaken.

Deze ochtend ging ik op zoek naar een leuk plaatje voor dit artikel en googelde ‘smelling armpits’. Met ingetrokken neus en toegeknepen ogen opende ik de tab afbeeldingen. Een duik in de oksel van het internet is op zijn zachts gezegd een stoutmoedige daad voor iemand die gezegend is met de afwijking ‘beeld = geur’. Seeing it, is smelling it...

Ik zal je een verslag besparen van wat me voor de ogen kwam. Want geloof me, je wil niet weten wat ik daar aan harige, rode, ontstoken, gerimpelde, schurftige, vlezige, onthaarde, biljartbal gladde, maagdelijke, door gordelroos geteisterde en getatoeëerde oksels tegenkwam wier uitwasemingen mijn werkruimte parfumeerden met een melange van vers, licht zurig, ranzig, scherp, babyzoet, kruidig, onschuldig, weeïg, zilt en door Rexona en Axe onschadelijk gemaakt zweet.

En toch. Ik hou van lichaamsgeur en ben net als die natuurvolkeren gefascineerd door de geur van zweet.

Zo, dat is eruit.

★★★★☆ FRENCH LOVER door Pierre Bourdon voor Frederic Malle
♪♪ ∫∫ ♀♂ €€⎢dry woods⎢verkrijgbaar bij Skins Cosmetics
Een van de meest verleidelijke parfumnamen die ik ken. Wie grijpt nou niet onmiddellijk naar een fles met zo’n naam? Kom op mensen, niet zo verlegen. Ja grijpen maar. Want welke vrouw wil niet haar neus aanvlijen tegen een verre minnaar met exotische tongval die haar lichaam in een smeuïg puddinkje verandert? En is er ook maar één man die niet droomt van vrouwen die door het parfum dat hij draagt in een … nou ja, je begrijpt het.

Hohoho, nu niet direct naar de webshop rennen om deze vriend onbesnuffeld in je winkelwagentje te gooien. Want dit geraffineerde heerschap is niet van plan iedereen te plezieren.

Allez, deze french lover heeft wel eerst zijn tanden gepoetst. Met een ecologisch verantwoorde tandpasta met engelwortel. De opening is namelijk verkwikkend en lichtvoetig. Na verloop van tijd begint de lover heel lichtjes te geuren naar zweet en huid. Maar hij verliest niet zijn frisheid, daar zorgt het groenkruidige karakter wel voor. Beetje aarde, beetje hout. Het parfum blijft op spanning door iets pikants en prikkelends en de strenge, subtiel bittere kern.

Na langdurige en nauwkeurige inspectie blijkt de Franse vrijer uit koel hout gesneden. Knappe vrouw (of man) die hem weet op te warmen.

Fijnproeversparfum.

Je begrijpt dat ik na deze ontboezeming benieuwd ben naar jouw verhouding tot lichaamsgeur. Trek je er je neus voor op? Of kan het je zo nu en dan toch bekoren? En wat vind jij van parfums met een zweterige toets? Vertel!

GeurGriezelen

Pestdamp en bloesemgeur, een geschiedenis van de reuk. Deze week sloot ik het boek, nadat het jarenlang uit mijn gezichtsveld was geweest, opnieuw in mijn armen. Hoe het uit mijn collectie verdween is niet helemaal duidelijk, maar tussen de aanschaf in 1986 en nu ben ik dertien maal verhuisd dus het laat zich raden bij welke gelegenheid het er tussenuit is geglipt.

Gelukkig is er Marktplaats, voor al uw verloren zaken, en keerde dit verbazingwekkende boek per post vanuit Almelo bij me terug.

‘Kijk eens Neus wat ik voor je gevonden heb!’

Als je nu denkt dat ze er onmiddellijk omstandig en gulzig aan begint te snuffelen dan heb je het mis. Want weet jij wat je allemaal kunt tegenkomen bij een duik in de geurwereld van een doorleefd boek? Nee? Nou Neus wel.

Dit boek, met magentakleurige omslag en de kopergravure De Parfumeur van Gerrit Valck op de voorkant, ruikt bijvoorbeeld naar

propvolle boekenkast
in een goed gestookte kamer
bewoond door iemand van middelbare leeftijd
die vroeger zo nu en dan een sigaret opstak
(maar alweer jaren met deze vieze gewoonte is gestopt)
van het mannelijke geslacht.

De kromgetrokken rug met leesvouwen verraadt dat het boek de lezer tot het laatst toe heeft weten te boeien, wat respect verdient, want naast de smeuïge anekdotes is het fascinerende maar tevens gortdroge kost.

Omdat het maandagochtend is, de herfst zich van haar mooiste kant laat zien, mijn zoekgeraakte stokoude buurkater weer terecht is en ik goede zin heb, laat ik de gort voor wat het is en trakteer je op een doorkijkje in de achttiende-eeuwse geurwereld van de Fransen.

Wasknijper bij de hand?

‘In de tuinen van het Palais-Royal weet men ‘s zomers niet waar men zich te rusten moet zetten om niet de geur van stinkende urine te ademen. De kades prikkelen de reukzin tot misselijkheid toe; uitwerpselen liggen overal verspreid, in de lanen, aan de voet van stoeppalen en in de huurrijtuigen.’ Aldus de geurige verslaglegging van de zeden en gewoonte van de Parijse burgers in Tableau de Paris door schrijver en politicus Jean-Louis Mercier. De stank moet weerzinwekkend zijn geweest.

En ook het Franse hof was verstoken van toiletten en ging gebukt onder intens riekende dampen. ‘Het park, de tuinen en het kasteel zelf doen je maag omdraaien met hun kwalijke geuren. De verbindingsgangen, de binnenplaatsen, de vleugels en de gangen liggen vol urine en faecaliën. De veestapel schijt in de grote galerij; de stank houdt ook voor de deur van de slaapkamer van de koning geen halt’.

Geen wonder dat de hovelingen zich overdadig besprenkelden met zware parfums die bol stonden van galbanum, opoponax, musk en civet. Pure overlevingsstrategie.

Sinds het boek weer in mijn leven is, trakteer ik mezelf op een dagelijkse portie geurgriezelen, spoel met hernieuwd plezier het toilet door en troost me met iets dat ruikt naar rozengeur en maneschijn.

 

★★★★☆ ROSES MUSK van MONTALE
♪♪ ∫∫ ♀ €€⎢floral⎢verkrijgbaar bij Parfumaria
Zeer schone en fruitige roos. Of meer: de illusie van roos. Want als hier ook maar één levende bloem aan te pas is gekomen, vreet ik een beer op. Natuurlijk alleen als ie geroosterd is en met mes en vork. Over geroosterd vlees gesproken: deze airy, lichtvoetige, meisjesachtige, vriendelijke en opgewekte geur heeft onmiskenbaar iets donkers, iets rokerigs en iets dierlijks. Met die typische Montale handtekening, dat geurkenmerk dat ik associeer met Aoud. Maar ook hier zeg ik: de illusie van Aoud. Want sinds ik in New York één mililiter van het echte spul heb aangeschaft, maakt niemand me meer iets wijs.

Glasheldere compositie, verrukkelijk in zijn eenvoud. Voor meisjes, jong en oud, met een bite. En voor mensen die lijden onder riekende dampen.

Trouwe lezers hebben het vast opgemerkt: de laatste tijd is het wat stiller op mijn blog. Vakantie, werkdruk en ook schrijftwijfel zorgden voor een schrale oogst. De vakantie is achter de rug, de schrijftwijfel is gelukkig verdampt en het plezier terug.Tot gauw!

Geuren van Maastricht: Grote Looierstraat

Versgebrande koffiebonen, ‘bougiekes’, eendenstront en wierook. Om maar eens enkele bijdragen te noemen van inwoners en bezoekers aan het geurregister van Maastricht. Het zijn mooie anekdotes, vaak gelardeerd met een persoonlijk verhaal.

Zoals die van Dorothy: ‘De geur van wierook die de processie met zich meedraagt, brengt mij terug naar de jaren dat ik braaf elke zondag met mijn familie in de kerkbank zat en bewierookt werd.’ Of van Annemarie: ‘De vertrouwde geur van metaal en olie van de hypermoderne, stalen Hoge Brug over de Maas, vertrouwd omdat het me doet denken aan mijn vader die in de metaal werkte (en ook wel eens aan een brug werkte).’

Ik hoop dat er nog veel ervaringen op deze blog gedeeld gaan worden. Ook herinneringen aan welgeurende of juist riekende plekken in de stad of aan de geurafdruk van al lang verdwenen Maastrichtse industrieën zijn welkom. Van harte zelfs.

Deze week bezocht ik galerie MOA op de Grote Looierstraat in het Jekerkwartier, een van de mooiste wijken van Maastricht. En ook al zijn de beklinkerde straten een beul voor je hakken èn de velgen van je fiets, mis het niet. Monumentale lindebomen sieren de autoluwe straat en de statige panden uit de 18e en 19e eeuw stralen grandeur uit. In de straat met haar eeuwenoude geschiedenis hangt een wonderlijke rust, vergelijkbaar met die op oude begraafplaatsen. Deze ochtend strijkt de adem van voorbije tijden zachtjes langs mijn wang, maar deze is zeker niet altijd zo aangenaam geweest.

Eerder was de Grote Looierstraat, gelegen op een steenworp afstand van de middeleeuwse stadsmuren, een gracht en het werkterrein van leerlooiers. Niet voor niets was deze bedrijfstak aan de toenmalige rand van de stad gesitueerd (en aanvankelijk viel ze er zelfs buiten). Want de leerlooierij is een nogal riekende business. De stank van de rottende dierenhuiden en het afvalwater van de leerlooierij moet voor de omwonenden ondraaglijk zijn geweest. En zeker ‘s zomers bij lage waterstand.

Nadat de nijverheid op de gracht in de loop van de negentiende eeuw terugliep en hoge waterstanden regelmatig voor wateroverlast zorgden, werd in 1897 besloten de gracht te dempen. De straat kreeg haar huidige aanzien en transformeerde in de loop van decennia van een plek waar je liever je neus kwijt dan rijk was, in een voorname straat waar het ruikt naar goede smaak en oud geld.

Galerie MOA ligt op nummer 28, een rijksmonument uit het begin van de negentiende eeuw. De toegangspoort leidt naar de stille wereld van galeriehouder en kunstenaar Barend Fisser alias Den Bar. We gaan praten over geur als scheppend element in de ruimte. Leuk thema voor een gesprek met een beeldend kunstenaar die in koper, staal en hout het ritme van de elementen probeert te vangen.

Maar Neus kan maar moeilijk de aandacht bij het gesprek houden. Laat haar hand over het koper van enkele objecten gaan, houdt die onder haar neus. Ruikt. Duwt haar reukorgaan tegen het ruwe metaal van het beeld Standing Elements en geneert zich voor haar onbeschaamde gedrag. Betrapt.

Plotseling zie ik de schildersezel van mijn opa voor me, voorzien van een dikke kleurige laag olieverfspetters. De man leidde een kunstenaarsbestaan in Parijs en zocht zijn dochter in Nederland enkel op als ie platzak was. Hij logeerde soms maanden op een van de kinderkamers tot ie letterlijk en figuurlijk weer voldoende vet op de ribben had. De geur van olieverf staat dan ook sinds mijn vijfde levensjaar opgetekend in mijn hoogstpersoonlijke olfactorische bibliotheek.

Deze ochtend wordt Neus rijkelijk getrakteerd op die onmiskenbare geur. Die rijke, vettige, olie-achtige en verzadigde verfgeur. Die ik zowel hoog in mijn hoofd als laag in mijn lichaam voel. Die ambacht en vakmanschap symboliseert. Het binnenste naar buiten keert. Herkenbaar voor iedereen die haar ooit heeft opgesnoven.

Dit heerlijke parfum, waar komt het vandaan? Mijn oog valt op de schilderijen van Yan Marczewski, een kunstenaar waar Den Bar graag samen mee exposeert. Sommige doeken zijn aan de zijkanten nog een beetje vochtig en plakkerig. Gotcha.

Kan een galerie lekkerder ruiken?

Wist je trouwens dat een schilderij en een beeld met elkaar kunnen praten? Nee? Bezoek dan eens de dubbelexpositie van Yan Marczewski en Den Bar. Dit weekend in Heusden en daarna on tour in Bergen aan Zee en Parijs. Je zult zien: ik heb niets teveel gezegd.

Geuren van de stad: Maastricht

Elke stad heeft zijn eigen smellscapes, plaatsen met een onmiskenbaar aroma. Prettig of onprettig. Opwekkend of afstotend. Herkenbaar, bevreemdend, onrustbarend of ontspannend. Geuren die voorbije tijden doen herleven, een in slaap gedommelde vriend wekken, je in één ademteug transporteren naar een plek elders op deze aarde.

Heb je er ooit bij stilgestaan dat geur de loper is tot jouw binnenwereld vol herinneringen en gevoelens?

Haal hem maar eens tevoorschijn. Kom. En open de keukenla met kruiden en specerijen. Diep het glazen buisje met vanillepeulen op en trek het plastic dopje ervanaf. Ruik. Waar ben je nu? Ik bevind me inmiddels in de keuken van mijn jeugd, kijkend naar de kuiten van mijn moeder terwijl ze in een steelpannetje met warme custardvla roert. En jij?

Maar geur doet niet alleen iets met je, het maakt ook onmiskenbaar deel uit van het dna van een plaats. Elke plek ruikt. Naar iets. Of naar iemand.

Enkele maanden geleden schreef ik over het olfactorische landschap van New York City. Over de metro, de taxi’s, de avenues, de parken, Stumptown Coffee Roasters, Chinatown, de natte stad. Vandaag is Maastricht aan de beurt. En morgen. En overmorgen. En volgende week. Want de stad waar ik al tien jaar leef, is een kleine olfactorische schatkist.

Neem de Aylvalaan in de wijk Sint Pieter. Sinds begin augustus is deze statige laan omgetoverd in een licht geelgroene geurtunnel. De honingbomen, getooid met trossen kleine zachtgele bloemen, begeuren de straat met een subtiel zoet bloemig aroma. Teer, vriendelijk en ingetogen. Heel anders dan dat van haar extraverte zus de lindebloesem, die enkele straten verderop luidruchtig haar geurpracht etaleert.

Nu de maand op zijn einde loopt, heeft de geur van bloemen plaatsgemaakt voor een vegetaal aroma met een licht kruidig karakter en een ietwat knisperende textuur. De kleurassociatie is verschoven van licht geelgroen naar jadegroen. Een groengele poedersneeuw van duizenden bloemblaadjes bedekt de auto’s, de trottoirs, de vensterbanken, nou ja eigenlijk alles in deze straat.

Ik stel me voor hoe het kruidige aroma zich via de brievenbus toegang verschaft tot de huizen. Zich ongezien een weg baant door het portaal, de trap op. Stilletjes over de overloop trekt en schielijk de babykamer inschiet om zich aan te vlijen tegen Zwitsal en babyhuid. Of de badkamer inspecteert en haar kruiderijen uitstrooit over de geur van tandpasta en vochtige badlakens.

Merken de bewoners van deze straat haar eigenlijk nog wel op, de zoete adem van de honingboom? Verheugen ze zich op de tijd dat deze door hun straat waart, als teken van de zomer? Of zit de ergernis de schoonheid in de weg, omdat twee maanden lang hun leven schuilgaat achter een stoffige laag plantenresten?

Er is regen voorspeld voor de komende dagen. Nog even en dan spoelt de geurafdruk van de honingboom weg in het riool. Wat rest is een zompige straat die riekt naar de herfst. En wacht Neus weemoedig op de volgende zomer.

OPROEP Ik heb een begin gemaakt met het in kaart brengen van de smellscapes van Maastricht. Zullen we deze samen verder invullen? Deel je ervaring(-en) door te reageren op dit artikel. Jouw bijdrage wordt toegevoegd aan de kaart onder vermelding van je naam en de datum van je beleving. Zo bouwen we aan het eerste geurregister van een Nederlandse stad!

Voetjes

Het zijn er duizenden. Misschien wel tienduizenden. In rommelige patronen, door elkaar, in elkaar en tegenover elkaar. Een maat 46 naast een maatje 37. Een hondenpoot in een blote voet. Er zijn sportschoenen en stoere laarzen. Paardenhoeven in galop en de dubbele driehoeken van meeuwenpootjes.

In het strand van Cadzand wordt ook weer vandaag de levensgeschiedenis van ontelbare bezoekers opgetekend. Een podoloog moet er zich eindeloos mee kunnen vermaken. Haalt er moeiteloos een verschil in beenlengte of een stijve knie uit.

Zo hier en daar ontwaar ik een kindervoetje. Die vind ik het mooist. Lichtvoetig dansen ze over het koude grijze zand. Elke afdruk als een teder kusje, een verlegen flirt met het leven. Alsof de reis van hemel naar aarde nog niet is afgerond en voorzichtig wordt geproefd aan het aardse bestaan.

Mijn oog valt plots op een diep ingezonken voet. Moet van een zwaar exemplaar zijn. Of is het een poot? Nee, ik tel vijf tenen dus dat is een voet. Een voet met vreemd lange tenen en dito nagels. Zonder hak. Even bevind ik me op het strand van Homer, Alaska, waar grizzly’s hun middagwandelingetje maken. Deze afdruk lijkt verdomd veel op wat ik daar heb gezien. Niets gelezen trouwens over een ontsnapte beer uit de dierentuin van Antwerpen. Maar goed, het kan een hele slimme zijn.

Over enkele uren is geen spoor meer te bekennen van deze in het zand afgedrukte levensverhalen. Dan heeft de maan de zee over het strand getrokken en beginnen al deze voetjes aan hun reis door Het Kanaal.

Sommigen zakken direct naar de bodem, zwaar door de last van het leven.
Anderen schepen zich in bij een bruinvis of slenteren over de bodem richting Engeland. Een enkeling laat zich doelloos op de stroming meevoeren, in het vertrouwen dat het leven hem goed gezind is.

En de berenpoot? Die is vast op weg naar Alaska.

 Ik hou van de zilte lucht van de zee en het strand. Parfumeurs laten zich er ook graag door inspireren. Een van de mooiste voorbeelden vind ik Sel Marin van Heeley, gedomineerd door de geur van zeewier en knisperend als het zand tussen je voeten. Of Profumums Acqua di Sale, een hap oester is er niets bij. 

Hou jij van de geuren van de zee? En is er een parfum wat je daaraan doet denken? Vertel!

 

De geur van inspiratie (2)

De ruimte voelt als een enorme platte doos, volgepakt met Engelstalige boeken. Ben je eenmaal binnen, dan heb je geen idee waar je je bevindt. Het kan letterlijk overal zijn. In Amsterdam ergens op de grachten, in New York op Manhattan, in Londen in de buurt van Piccadilly Circus of ergens in Auckland rond de haven. De doos waar ik over spreek bevindt zich echter in Kingston upon Thames, een klein universiteitsstadje onder de rook van Londen. Deze maand volgde ik er aan de factulteit Design, Fashion and Architecture de summercourse Designing with Scents.

Creëer een geur die een positieve bijdrage levert aan de beleving van de ruimte’, luidde de opdracht. Leuker wordt het niet. Neus kirt opgetogen.

Het is de belangrijkste opdracht in het kader van de vijfdaagse cursus. De 14 deelnemers, waaronder een aantal kunstenaars, een wijnjournalist en iemand met anosmie(!), worden ingedeeld in 4 projectteams, ofwel Scent Agencies. Een parfumfabrikant uit India, een kunstenaar die geur wil integreren in haar textielontwerpen, een toxicoloog en ondergetekende vormen een van de vier groepen.

We werken twee en een halve dag aan de case, brengen een bezoek aan Waterstone’s bookshop (‘de doos’) en besluiten dat een geur met een comfortabele, ietwat nostalgische feel en een vitaliserende component een flinke dosis boekengeluk zal brengen. Noeste arbeid en een staaltje onvervalst onderhandelen leidt tot een aroma van oude in lederen banden gebonden boeken en chocolade met een hint van groene kruiden en een tikje lavendel. Want comfort en nostalgie: ja, maar met het boek op de borst in slaap vallen: nee.

Eerder die week spreekt dr. Victoria Henshaw via Skype over haar onderzoek naar de geuren van de stad, laat Will Edwards zich helemaal gaan in zijn liefde voor Proctor & Gamble (hoe kan het ook anders als marketingmanager), gijzelt de uit New York ingevlogen sterparfumeur Christophe Laudamiel Neus met zijn fascinerende geurpresentatie en trakteert Lizzie Ostrom alias Odette Toilette ons op een staaltje onvervalste Britse humor die niet alleen ontroert maar ook tot nadenken stemt.

Kun je je meer thuisvoelen dan in een groep mensen die niet alleen letterlijk hun neus achterna gaan maar bij wie het voor de meesten het belangrijkste kompas van hun leven is?

Het gelukzalige gevoel dat deze dagen bezit van mij neemt, heeft mij tot op heden niet meer verlaten. Yoehee!

De geur van inspiratie

De gouden Aarde is vol en vast en klaar,
De Hemel welft zich donker en zacht blauw,
Het Heelal is die donkerzachte dauw,
Alleen de Zon en de Aarde zijn zichtbaar.

Van die twee samen, van dat jonge paar,
Is de Zon de algoudene flambouw,
En de Aarde de liggende landouw.
In goud en groen beide volkomen baar.

En in het zachte en volkomen blauw
Is de Zon een Man met een gouden regen
En de Aarde een wijde groene Vrouw,

Genietend ’t stille geluk van dien zegen.
Zon, Aarde en Heelal zijn ééne lach
Rondom de Menschheid heen. Dit is haar Dag.

(Herman Gorter: de gouden aarde)

Elk jaar verheug ik me op de maanden die het kalenderjaar in tweeën knippen, juli en augustus. Het tempo in Maastricht zakt dan terug, de straten worden leger en de gezinnen met schoolgaande kinderen trekken de stad uit.

Heerlijk vind ik het om achter te blijven, in alle rust wat te werken, een beetje te tuinieren of de gang van een slak of een vlinder te volgen. Te laten bezinken wat het jaar me tot nu toe heeft gebracht en te filosoferen over het najaar.

Ja, deze maanden zijn mijn mijmertijd. Op een bankje, in het gras, tijdens een wandeling op een zachte zomeravond. Of op een terras met een drankje in de hand, waar de ijsblokjes zwevend hun kou loslaten.

Maar voordat deze tijd aanbreekt, stap ik op het vliegtuig naar Londen. Voor een post-doc over de toepassing van geur als sfeerbepalend element in een ruimte. Wat een heerlijk vooruitzicht. Vijf dagen lang met mede-grenouilles de geur van inspiratie opsnuiven.

Van deze en andere belevenissen zal ik je zeker verslag doen, wel wat onregelmatiger dan je van me gewend bent want: het is mijmertijd.

Ik wens je een heel fijne zomer!

Iets anders: ik ben nogal ‘nosy’ van aard en dus behoorlijk nieuwsgierig naar jouw geurige zomerbelevenissen. Zou je ze willen delen met mij en de gemeenschap der edele snuffelaars op deze blog? Een kleine notitie, een losse flodder, een opmerking, een geurnotitie, een verhaal of gedicht, voel je welkom!

*uit: Herman Gorter, Verzamelde werken. Deel 8. Laatste gedichten, uitgeverij Querido

Parfummagie

Jaren geleden zag ik in een tijdschrift een foto van een lezende jongen zittend voor een Indiase olifant. Het beeld raakte me als een toverstaf en het lukrake bladeren kwam abrupt tot stilstand. Hoeveel schoonheid en vrede kan een foto bevatten?

Zo nu en dan google ik boy and elephant om me te verliezen in dit ontroerende tafereel. Of nee, om mezelf terug te vinden in de turbulentie van alledag, het zachte trillen van mijn hart te voelen en te vertrouwen op het goede.

Sommige parfums hebben eenzelfde magie die mij tot rust brengt. Mohur bijvoorbeeld, van Neela Vermeire Créations.

★★★★★ MOHUR (2012) van Neela Vermeire Créations
♪♪ ∫∫ ♀ €€€⎢floral oriental ⎢verkrijgbaar bij Parfumaria
Een zeer complex bouquet van rozen, specerijen (kardemom!) en sandelhout. De eerste aanzet is fris en lichtvoetig, met een transparante roos en een heel klein zeepje, waarbij op de achtergrond onmiddellijk alle houtige en kruidige aroma’s waarneembaar zijn.

De textuur is zowel teer poederig als romig en fijnkorrelig. Denk aan het zachtste suède waar je je vingers over laat glijden. Het parfum is er een met grote innerlijke kracht en draagt dicht op de huid, wat voor een rozenparfum opmerkelijk is. Een subtiel bittertje (saffraan?) beweegt als een slang door het parfum.

Mysterieus, intrigerend en zeer vrouwelijk parfum. Toont elke dag weer een ander gezicht. Groots.

Mohur is geïnspireerd op de periode dat India werd gedomineerd door het Perzische rijk (van 1526 tot 1857). Een van de machtigste vrouwen was Noor Jahan, de favoriete vrouw van keizer Janhangir. Na haar mans dood wijdde ze haar leven aan de parfumerie.

Kan een parfum jou ook rust geven of tot jezelf brengen? Vertel!