Stoners Birdie

Als ik een boek lees, reist er altijd een parfum met me mee. Zo was er Vrijheid van Jonathan Franzen met een vintage Jolie Madame van Balmain, hulde ik Stefan Brijs’ Engelenmaker in Tindrer van Magnetic Scent en geurde Verwante Stemmen van Vikram Seth naar Mona di Orio’s Musc.

Als boekenlegger fungeert een zuinig geparfumeerde geurstrook. De woordenstroom die uit het boek omhoog welt, stopt onmiddellijk als ik de strook tegen mijn neus hou. ‘Hé zeep’, ‘wauw’, ’tsjonge, stoer’, ‘ohhh viooltjes’, ‘goh leer’, ‘jakkes’, ‘???’, ‘hmmm’.

Deze gelegenheidskoppels, niet bij elkaar gezocht maar bij toeval door mij bij elkaar gebracht, leveren vaak verrassende combinaties op. Een vochtig donkergroen bloemenparfum bij een bloedstollend verhaal over gekloonde kinderen. Een assertief knisperende chypre met een toets van gebrand leer bij een Amerikaans epos over de middenklasse.

Soms lijken ze voor elkaar gemaakt, het verhaal en het parfum. Dan vallen de aroma’s naadloos met de woorden samen en genieten episode en akkoord van elkaars gezelschap. Soms ook is het parfum tot troost, zoals de zachte sensuele Musc van Mona di Orio bij de weemoedige roman over een onmogelijke liefde tussen een pianiste en een violist.

De afgelopen week omlijstte Birdie, een van de tien parfums uit de nieuwe serie ‘Join the Club’ van Xerjoff, het prachtige Stoner van John Williams. Een onalledaags koppel.

★★★★☆ BIRDIE (2013) van Xerjoff, Join the Club serie
♪♪ ∫∫∫ ♀♂ €€⎢mossy woods⎢o.a. verkrijgbaar bij Aafke’s
Indringende aroma’s van hooi, paard en zwarte aarde. De onmiskenbare geur van groene zeep, je weet wel, die glibberige doorschijnende substantie in die ronde geelgroene plastic verpakking. Fris wasgoed met een hint van menthol. Leer en iets stuivends.

Na een half uur is een perfecte balans ontstaan tussen de dierlijke en zepige tonen. ‘Vreemd maar wel lekker’. Erg lekker zelfs.

Intrigerende textuur: een diep bruinzwarte massieve grondlaag waarop kuikendons een vederlicht dansje uitvoert.

Zeer eigenzinnig en origineel geurprofiel. Het heeft iets vertrouwds en is tegelijkertijd een van de meest ongewone parfums die ik in tijden geroken heb. Neus ligt in overgave op mijn pols, wil alleen maar ruiken. ‘Tee, laat me met rust’, klinkt het als ik haar lastig val met mijn gepieker.

Waarom passen Birdie en Stoner zo goed bij elkaar? Waarom vormen het markante gezicht op de cover en deze geur zo’n perfecte match?

Stoner verhaalt over het leven van een begeesterde wetenschapper Engelstalige literatuur die gebukt gaat onder existentiële eenzaamheid, stelselmatige vernedering en verloochening om tenslotte te bezwijken onder de last van het leven. Maar als ik dit verhaal in geur wil schilderen, kom ik niet uit bij Birdie.

Dan vallen opeens de stukjes van de puzzel op hun plek. Is de code gekraakt. Dat wat Stoner node ontbeert om zijn plek op deze wereld in te nemen, eist Birdie van meet af aan op. Waar Stoner zich schikt, is Birdie onverzettelijk. Waar Stoner zich laat kleineren, maakt Birdie met één oogopslag duidelijk dat er niet met zijn voeten kan worden gespeeld.

Met Birdie was Stoner beter bestand geweest tegen de ruigheid van het menselijk bestaan. Wat had ik Stoner graag een Birdie gegund.

Sergio Momo, grondlegger van Xerjoff, vertelde me enkele weken geleden tijdens een ontmoeting in Amsterdam dat van geen enkel parfum uit de ‘Join the Club’-serie de geurpyramide bekend wordt gemaakt (uiteraard worden wel de allergenen vermeld op de verpakking). Hij vertrouwt erop dat de consument de tien geurige sfeertekeningen herkent. Niet alleen moedig maar ook risicovol.

Over Birdie schrijft hij:

(…), the golf club that stretches over a manicured green carpet, a course that is an oasis of rejuvenating well being, where challenges are compelling in a calm tone, surrounded by the trees that act as its frame. The only muffled sounds that awaken the quiet of the place are those of clubs hitting balls, their trajectory perfect, the outcome of technique and concentration.’

Duidelijk, toch?

Hoeveel waarde hecht jij aan informatie over de aroma’s in een parfum? Uit wat voor type beschrijving maak jij op of een parfum al dan niet interessant voor je kan zijn? Ben je ook wel eens op het verkeerde been gezet? Vertel!

Zafar van Xerjoff, from Italy with love

Ik heb een haat-liefde verhouding met onze Franse zuiderburen, altijd al gehad. Een volk dat doet of het als enige iets van esthetiek begrijpt, de rest van de wereld doet mee voor de poedelprijs. Of het nu om mode, wijn, gastronomie of de parfumerie gaat, ze menen op al deze terreinen als enige toegang te hebben tot de heilige geometrie die leidt tot onomstreden schoonheid. En dat zet kwaad bloed.

Opmerkelijk dat ditzelfde op schoonheid beluste volk het riekende niet schuwt. Sterker nog, ze houden van alles wat stinkt. ‘Wat stinkt?’ hoor ik je uitroepen? Ja, wat stinkt. En het zit diep. Toen Napoleon van een van zijn veldslagen naar zijn Josephine terugkeerde, stuurde hij een verkenner vooruit met het bericht dat ze zich vooral niet mocht wassen. Nu jij weer.

Of neem hun kazen, bijvoorbeeld Munster, een roodschimmel die ruikt naar zweetvoeten, langdurig beslapen lakens en ammoniak. Waarom zou je dat in hemelsnaam in je mond willen stoppen? Om maar te zwijgen van de kleverige laag die alleen met sinaasappelsap, zure witte wijn of een schraper van je tong is te verwijderen. Zit je op de bank met je liefje en hebt zin in een dansje, stuit je op een onneembare vesting van opgewarmde kaasbacteriën. Bahhhhhh. En dan zijn er ook nog mensen die er een slokje rode wijn overgieten. Pure zelfkastijding.

Ik heb trouwens ook die tijden gekend. De eerste helft van mijn leven was ik dol op kaas. Nee Tee, eerlijk zijn: je was verslaafd aan kaas. En de hele ‘vieze’, zoals Epoisses had ik het liefst. Rondje uit de korst van de kaas snijden, het dekseltje lichten, een lepel glibberige lichtgele pasta eruit scheppen en dan met het puntje van mijn tong een klein mopje eraf likken. Te ranzig voor woorden. En genieten dat ik deed.

Die tijd ligt achter me.

Maar de geur van kaas is een ander verhaal. Hoewel ik zo nu en dan huiver en geschokt mijn neus afwend, ben ik gefascineerd door haar aroma’s. Wist je dat er hele boeken zijn volgeschreven met kaasvocabulaire? Van fruitig tot notig, zurig, kruidig, houtig, bloemig, dierlijk, urine-achtig, zilt, zout en peperig, om maar eens wat termen te noemen.

Hoe groot de verrassing toen deze week aroma’s van kaas mijn neus binnendreven bij het besnuffelen van één van de parfums uit de Oud Stars collectie van het Italiaanse tophuis Xerjoff. Een reeks zeer erotische parfums door overdadig gebruik van dierlijke en aardse aroma’s. De namen van de parfums refereren aan de steden die Ibn Battuta, bekend als de Marco Polo van de Arabische wereld, tijdens zijn reizen bezocht. Xerjoff lonkt met deze reeks zonder gêne naar de Arabische markt en fleemt zacht: from Italy with love.

♡ ★★★★★ ZAFAR van Xerjoff, Oud Stars collectie
♪♪ ∫∫ ♀♂ €€€⎢woods⎢Bij Mignonne, Parfumerie Louise en ESSIE Darling
Opent zeer onalledaags met een krachtig, zoet weeïg en zeer dierlijk akkoord dat doet denken aan, tsja, inlegkruisjes. Gebruikte dan wel. Ook iets bloemigs, stoffigs en kazigs. Even schud ik in ongeloof mijn hoofd om vervolgens geïntrigeerd een tweede snuif te nemen. Mijn hele systeem bevindt zich nu in opperste staat van alertheid. Gloeiende neusvleugels. Mocht er ooit een man of vrouw met deze geur voorbijkomen, dan krijg ik ongetwijfeld visioenen van woeste seks met een kinky randje.

Hier zijn mensen met lef aan het werk, dat is duidelijk.

Aroma’s van zurige chutney en peper volgen en ook wierook en vetiver nemen deel. Na een minuut of 10 neemt het overweldigende dierlijke karakter af, krijgen de houtige aroma’s meer ruimte en komt het parfum wat tot rust.

Al snel volgt een nieuwe golf dierlijkheid, wat zeg ik, een tsunami. Wow. Dit is grensverleggend. Na een minuut of twintig piept er iets donkers en scherps door het parfum dat zich ook weer razendsnel terugtrekt. De geur van geïmpregneerde treinbielzen. Opnieuw rust en tijd om op adem te komen. Deze dans gaat uren door, jaja, dit parfum heeft uithoudingsvermogen.

Wie hier niet warm voor loopt, is niet meer te redden. Napoleon zou er dol op zijn geweest. Maar deze slag is voor Italië.

Xerjoff noemt zelf: roos, zwarte peper, neroli, witte bloemen, 15 jaar oude Laos oud, cederhout, vetiver, musk, wierook uit Oman.

Ik ben dol op dierlijke karakters in parfum. Een donker randje, iets vuils, heerlijk. En jij? Hou jij ervan? Laat het mij en de lezers van deze blog weten door te reageren op dit artikel.

De mooiste, de ondeugendste, de verontrustendste: parfumoogst 2011

Ik had vorig jaar om deze tijd niet kunnen bevroeden dat ik nu dit stuk zou schrijven. Maar als ik op dit jaar en zelfs mijn leven terug kijk, dan hing het eigenlijk al heel lang in de lucht. The Noble Nose; vrucht van mijn fascinatie en liefde voor geur. En uitlaatklep voor een andere liefde: het spelen met woorden en het vertellen van verhalen.

Nu het jaar op z’n einde loopt wil ik graag alle lezers bedanken voor het bezoeken van mijn site en voor alle lieve en bijzondere reacties die ik de afgelopen maanden heb mogen ontvangen via deze blog en per mail. Elke dag verwonder ik me erover dat mensen mijn schrijfsels weten te vinden en ze ook nog leuk genoeg vinden om terug te keren of de moeite nemen om te reageren. Dank, dank, DANK!

Ter afsluiting van dit jaar uiteraard een lijstje. Ik ben dol op lijstjes. Wie niet? De beste films van 2011, de twintig mooiste boeken, de Top 2000… Lijstjes zijn een fenomeen dat hoort bij zo’n laatste week van een kalenderjaar.

Mijn lijstje gaat uiteraard over parfum. Over de geuren die op mij dit jaar een onuitwisbare indruk maakten.

Mijn absolute winterfavoriet
Eau d’Hiver Frederic Malle (woods)
Witte amandelen in handwarm water met een zachte poederigheid. Ronduit mjum.

De geur die voor de zachtste landing zorgde op de eerste herfstige dag dit jaar
Coromandel van Chanel (oriental)
Warm, rond en comfortabel met die heerlijke toets van vochtige, mossige bosaarde (dank je Agnes!).

Mijn meest geliefde lentegeur
La Tulipe van Byredo (floral)
Ragfijne gebottelde onschuld, de perfecte huwelijksgeur.

Het ondeugendste parfum
L’Ombre Fauve van Parfumerie Generale (woods)
Pierre Guillaume’s trip naar verre oorden vol sexy jongelingen.

Het beste anti-depressivum
Zonder Aqua Allegoria Pamplelune van Guerlain was ik de verschrikkellijk natte zomer van dit jaar niet doorgekomen. Opwekkend en energiek. En ja, het ruikt naar grapefruit, maar de heerlijkste rijpe grapefruit die ik ooit geroken heb! Een model grapefruit, archetypisch, eentje voor de Arc van Noach.

Mijn grootste ontdekking
Ik kan niet kiezen. En waarom zou ik? Ik ben hier toch de baas?
De geuren van Mona di Orio en XerJoff.

Grootste verrassing in mainstream parfumland
Bottega Veneta van Bottega Veneta (chypre)
Een subtiele en karaktervolle chypre. Bravo!

Baiser Volé van Cartier (floral)
Voor iedereen die de lancering heeft gemist: loop bij het eerste lentezonnetje de dichtstbijzijnde Ici/Douglas/Sephora binnen en laat je verrassen door deze kristalheldere, groenige geur van lelies.

Mooiste vintage geur die ik dit jaar heb weten te bemachtigen
Ook dit zijn er twee: Vent Vert van Balmain en Arpege van Lanvin. My holy vintage grail.

Het meest verontrustende brouwsel
Serge Lutens Tubereuse Criminelle (floral)
Gebottelde waanzin met een happy ending.

En daarmee is deze lijst ook meteen een voorproefje van wat er allemaal komen gaat op mijn blog in 2012. En meer, want vanaf de tweede week van januari zal naast de vrijdag ook op dinsdag een artikel verschijnen.

—-

May you be happy,
May you be safe,
May you be at ease,
May you be healthy.

Ik wens je alle goeds voor 2012!

‘There is a baby in every bottle’…

Een goede rutsj! Happy new year! Gelukkig nieuwjaar! Bonne Année! Sretna nova godina! Un próspero Año Nuevo! Boldog Új Évet! Felice Anno Nuovo! Fröhliches Neujahr!

Vorige week nam ik een voorproefje op de kerstdagen, vandaag een vooruitblik op de jaarwisseling…

De laatste avond van het jaar, de eerste uurtjes van het nieuwe jaar. De natuur is in diepe rust, de kleuren grijs en bruin overheersen in het straatbeeld. Binnen glinsteren de kerstballen en branden de kaarsen.

De opwinding die in de lucht hangt. Het plotselinge besef dat alles mogelijk is. Een fris, onbezoedeld nieuw jaar, ‘nieuwe ronde, nieuwe kansen’. Op wat dan ook. Een nieuwe liefde, een zwangerschap, een promotie, 5 kilo afvallen, stoppen met roken, vaker naar het museum. You name it. Alsof we collectief de zwaarte, de teleurstelling en zelfs de angst voor het leven van ons kunnen afschudden, zoals een eend de waterdruppels van haar verendek.

Het trekken van een rigoureuze streep onder alles wat onprettig was. Het uitroken van de demonen, die zich altijd wel ergens in je geest weten te verschansen. De opluchting dat het jaar in goede gezondheid ten einde is gebracht, met een dak boven het hoofd en een gevulde koelkast. Het genieten van de verworvenheden, de warmte binnen de familie, de gezondheid van de kinderen, het gezellige huis, die moeilijke klus die is geklaard. De verbouwing die achter de rug is. Het behaalde rijbewijs en de bachelorsgraad.

En dan de sprong in het diepe. De goede voornemens. De oliebollen en het vuurwerk. De oorverdovende knallen, de stoepen bezaaid met het rode papier van de megaknallers die de kwade geesten moeten verdrijven. De champagne, het bruisende vocht dat uit de flessenhals spuit. De grote ogen van opwinding en blijdschap. De kriebels in je buik als je net even te diep in de ogen van een ongewoon aantrekkelijk mensenkind kijkt.

Vandaag parfums voor een ieder die een rotsvast vertrouwen heeft in de potentie van het menselijk ras. In de liefde en de zuivere intenties. Voor iedereen die vrij en ongeremd en het nieuwe jaar durft in te gaan. Voor de man en de vrouw die genieten van het leven en van elkaar. En een extra parfum als toegift, eentje voor tussen de lakens.

Broadway Nite (2003) Bond nr. 9 (soft floral)
Bruisend en bubbelend als champagne. Lichtvoetig en sprankelend. Opwekkend en betoverend. Vloeibaar goud in sprayvorm. Enkele pufjes en je waant je het middelpunt van de Oscaruitreiking, omgeven door honderden fonkelende sterretjes. Opent stuivend fris met een lichtgroene toets en vervolgt met een uitbundige cocktail van rozen en kamperfoelie. Musk en vanille geven het parfum geraffineerd comfort. Ultrafijne poeder. Gebottelde levenslust en voorspoed. Zeer intens. Wat wil je nog meer van een nieuwjaarsparfum? Ik kan het met de beste wil van de wereld niet bedenken.

Onder andere verkrijgbaar bij Babassu in Amsterdam en Leiden.

Regio (2011) van XerJoff (woody oriental)
De geuren van Xerjoff, het was liefde op het eerste gezicht. Waar dit mee te maken heeft? De parfums zijn karaktervol, voelen heel natuurlijk aan, en zijn verfijnd en verrassend.

Toen ik Regio voor de eerste keer rook kwam alles even tot stilstand. Misschien herken je de volgende situatie. Je maakt een autoritje door een geweldig mooi landschap, je neemt de bocht en de schoonheid die voor je ligt ontneemt je letterlijk de adem. Iets dergelijks overkwam mij met Regio.

Begint opwekkend met bergamot in de hoofdrol en lavendel als tweede viool. Musk en een warme kruidigheid volgen samen met iets pikants en pittigs. De schoonheid van dit parfum zit in de ragfijne en uitgebalanceerde compositie. Alle onderdelen zitten op de juiste plek en in de juiste verhouding. Gestroomlijnde perfectie. Doet klassiek en tegelijkertijd modern aan. Beelden van mannen à la Danny Ocean en Rusty Ryan komen voorbij. Een parfum voor mannen die goed gesoigneerd en met bravoure het nieuwe jaar instappen. Blakend van zelfvertrouwen, sexy en onverschrokken.

Onder andere verkrijgbaar bij Aafkes.

Absolue Pour le Soir (2011) van Maison Francis Kurkdjian (woods)
There’s a baby in every bottle’, sprak hij en keek me doordringend met zijn donkerbruine ogen aan. ‘Right’.

Mijn gedachten dwalen af naar die snikhete middag 10 jaar geleden in McLaren Vale, Australië. Mijn lief en ik bezochten wijnhuis Fox Creek en werden onthaald met een diep donkerrood en bruisend glas sparkling shiraz. En ja, bij die babies kon ik me direct van alles voorstellen.

Misschien dat Francis Kurkdjian ook een slok van deze levenselixer heeft genomen en anders wel van een ander opwindend bubbeltje uit de champagnekelders van zijn familie. Feit is dat Absolue Pour Le Soir een ronduit, nou ja, ik kan het echt niet anders noemen, geile geur is. Absolue Pour le Soir is niet zozeer een geur maar een fysieke ervaring. Tuurlijk, ik kan nu iets vertellen over het extreem dierlijke en kruidige karakter van komijn, ceder en wierook. Of over de originele compositie. Maar dat is niet wat dit parfum zo speciaal maakt. Deze geur gaat over seks, en je lichaam reageert onmiddellijk zodra de eerste moleculen je neus indrijven. There’s a baby in every bottle, en misschien wel meer dan een. Cheers!

Verkrijgbaar bij Annindriya en skins.

En met welk parfum stap jij het nieuwe jaar in? Laat het mij en de lezers van deze blog weten door te reageren op dit artikel.

Maar eerst de kerstdagen; ik wens je een mooie tijd!

Een kerstverhaal in geur: Lira voor het lichaam en Myrrhiad voor de geest.

Wat zijn nu eigenlijk feestparfums? Die vraag stelde ik mijzelf de afgelopen week ter voorbereiding op dit artikel. En het antwoord leek ontstellend eenvoudig: een parfum dat aansluit bij de sfeer van de feestdagen.

Nu weet ik niet hoe jouw feestdagen verlopen maar die van mij lijken vaak op een rit over een olfactorische achtbaan. Onmogelijk dus om met maar één parfum de feestdagen door te komen.

Je hebt er een nodig voor bij de kerstdis. En eentje voor bij de champagne, de oliebollen en het vuurwerk. En natuurlijk eentje voor op het kleed bij de open haard of tussen de lakens. En een ter overpeinzing, die kalmerende bezigheid uitermate geschikt voor de laatste dagen van het jaar. En niet te vergeten een voor op die landerige momenten, waar je ongewassen urenlang op de bank hangt, doelloos bladerend in de kerstbijlage van de krant.

Vandaag twee parfums die een kerstverhaal in geur vertellen. De een is voedsel voor het lichaam, de ander voedsel voor de geest. Twee uitersten van het kerstspectrum, en misschien wel van het leven in het algemeen.


HET LICHAAM LIRA (2011) van XerJoff Vintage Casamorati Collection (woody oriental)
Een geur die me onmiddellijk doet watertanden. Beelden van warm spijsbrood met poedersuiker, geconfijt citrusfruit en zachte roomboter komen voorbij. Een echte gourmand zonder een spoor van kleverige klefheid of lobbige zoetheid. Opent zeer verrassend met sinaasappel en lavendel om vervolgens de gedaante aan te nemen van de lekkerste kerststol die ik ooit heb gegeten. Ongelooflijk hoe fijntjes deze geur is, iets wat voor een gourmand misschien wel een contradictio in terminis lijkt. Wil je deze Kerst op de calorieën letten, dan hoef je met Lira het spijsbrood toch niet aan je neus voorbij te laten gaan. Ronduit zalig.

Verkrijgbaar bij Aafke’s.

DE GEEST MYRRHIAD (2011) van Huitième Art (woody oriental)
Een parfum dat naadloos aansluit bij het contemplatieve karakter van de eindejaarstijd. Troostend met zijn zachte zoetheid van vanille en zoethout. Omhullend als een fluwelen, comfortabele cape; een veilige schuilplaats om op adem te komen. Maar de geur is niet alleen warm en koesterend. Ze is ook opwekkend door de mirre, een lichtgele tot amberkleurige hars met een medicinaal, liftend en warm-kruidig karakter. Mirre maakt de geest helder en scherp en ruimt hersenspinsels en ander geestelijk ongemak op. Niet voor niets bracht een van de drie wijzen mirre mee als kado voor het kindeke Jezus.  Het parfum heeft ook een subtiel rokerige toets die mij regelrecht in de nachtmis doet belanden en herinneringen naar boven brengt aan wierook, koud leisteen, de naar karton ruikende hostie en de lederen omslag van de bijbel in de kerkbank.

Behoefte om je gedachten te ordenen en de balans over het afgelopen jaar op te maken? Kruip in een hoek van de bank, trek je benen onder je, zet de Mis in C van Mozart op en benevel je met Myrrhiad. Succes verzekerd.

Verkrijgbaar bij onder andere Annindriya.

Draag jij een speciaal parfum tijdens de kerstdagen? En welke eisen stel jij aan een dergelijk parfum? Word je erdoor in een bepaalde stemming gebracht? Laat het mij en de lezers van deze blog weten door te reageren op dit artikel.

Volgende week: feestparfums die bubbelen, bruisen en knallen.