Ambrox, Ambroxan, Ambreine en Grisalva. Het olfactorische goud van de parfumindustrie, ambergris, is de afgelopen decennia met succes in laboratoria nagebouwd. Althans, haar geurige componenten. Het gaat hierbij om twee moleculen die de bijzondere kwaliteiten van ambergris herbergen: ambrox en ambrinol.
Zo nu en dan wordt amber en ambergris door elkaar gehaald. De twee hebben echter niets met elkaar te maken. Als er in parfum van amber melding gemaakt wordt, dan gaat het om een mengsel van essentiële oliën die tot een zoetig, warm, rijk en wat kruidige geurbeleving leiden. Een essentiële olie of een absolue van amber, of nog anders gezegd: een amberplant die je zijn levenselixer kunt ontfutselen, bestaat niet.
Amber is een akkoord van vanille (of haar synthetische vervanger vanillin), dat wordt aangevuld met een hars of een gom. Labdanum, de gom of absolue van het mediterrane struikje Cistus ladaniferus is een vaak toegepaste combinatie. Ook wordt de hars Benzoin vaak gebruikt. Parfums met dit amberakkoord vallen in de geurfamilie van de orientals, en worden in de Franse geurclassificatie parfums ambré genoemd.
Terug naar het olfactorische goud. Het is nogal een aanduiding. Er is een tijd geweest dat deze geurstof behoorde tot een van de drie meest kostbare handelswaar, naast goud en slaven. Waarom is ambergris eigenlijk zo’n geliefde grondstof?
Ambergris staat bekend als een afrodisiacum, een lustopwekkende stof. Je zou kunnen menen dat dit al voldoende is om dit dierlijke uitwerpsel een heldenstatus te geven. Het is slechts een van haar sterke punten. In de parfumerie wordt er graag gebruik van gemaakt vanwege haar krachtig fixerende eigenschap waardoor het parfum zich buitengewoon goed en langdurig aan de huid hecht.
Niet in de laatste plaats is haar geur er een uit het godenrijk: complex en sensueel. Het heeft een warme, zoete, iets zilte, kruidige en wat muskachtige geur. Het bewijs huist in een klein weckflesje dat voor me staat: een lichtbruin stukje ambergris met transparante kristallen. Als ik de delicate en tegelijkertijd krachtige geur opsnuif, is het alsof een zijden sjaaltje door mijn neusgaten wordt gehaald.
Vandaag enkele parfums die gecomponeerd zijn rondom het synthetische ambergris.
NOT A PERFUME van Juliette has a Gun (Skins Cosmetics)
Respect voor een bedrijf dat eerlijk zegt dat het bottelen van slechts één synthetische molecule geen parfum is. Waar het naar ruikt? Zoet, en tikje kruidig, vrouwenzweet. De geur van huid. Na een half uur schijnt er een licht vegetaal karakter doorheen. En ja, zeker, lekker… Maar dragen? Ik sta doodsangsten uit dat mijn medemens denkt dat ik zojuist uit een liefdesnestje ben gestapt.
ESCENTRIC 02 van Escentric Molecules (Skins Cosmetics)
Frisse en vegetale opening. Iets zilts. Doet me in de verte denken aan gin-tonic. Cheers me up! Warme, zijdezachte achtergrond. Wat gebleekt hout. Na uren volledige versmelting met mijn huid. Intrigerend parfum, met een onzichtbare en toch duidelijk waarneembare X-factor. Een ontdekking. Chapeau voor Geza Schoen, de parfumeur. Mijn favoriet.
M/MINK van Byredo (Skins Cosmetics)
Ik trek niet snel mijn neus op, maar dat gebeurde wel toen ik deze geurbom rook. Opening: tinner vermengt met een weeïge, zoetige, dierlijke lucht. Ai! Dan: scheutje Badedas uit de groene flacon; spoelt een beetje de kudde dieren van mijn huid af. Na een minuut of 10 ontstaat er meer balans. Toefje vochtige aarde erbij. Weeïge zoetheid blijft dominant. Afgrijzen klapt om in fascinatie. Ik zou de man die M/Mink draagt graag aan een nader onderzoek onderwerpen.
Synthetische ambergris van De Hekserij (www.hekserij.nl)
Op de site van De Hekserij staat niet vermeld of het hier gaat om Ambrox, Ambroxan, Ambreine of Grisalva. De geur lijkt sterk op de opening van Not a Perfume van Juliette has a Gun, en de overweldigende dierlijke opening van M/Mink. 10 ml voor 3 euro.
NOT A PERFUME van Juliette has a Gun is een parfum gemaakt van één enkel molecuul. Puristen zijn van mening dat je dit geen parfum kunt noemen. Hoe denk jij hierover? Vertel!
